Theo thần phả bia ký tại đền Hóa ghi lại:

…Một khối đá linh trên sườn non Ngũ Nhạc đã hợp đủ khí trời, vào giờ dần, ngày 8 tháng 5 tự dưng chuyển động phát ra một tiếng nổ lớn. Thấy sự lạ, trẻ mục đồng hai làng Ngái và làng Mo chạy đến thấy khối đá nứt ra một khe hở lớn hương thơm ngan ngát, ở giữa khối lõm có một hài nhi.  Trẻ hai làng bàn nhau rước về. Trẻ làng Ngái chạy về lấy kiệu, trẻ làng Mo nhanh trí hơn, chúng bèn lấy nón làm lọng, lấy hoa lau làm cờ, dùng tay đan lại làm kiệu rước hài nhi về.  Đến đầu làng, hài nhi bay vọt lên trời (Phi thiên) với lời vọng xuống: ta là :  Ta là Thánh Phi Bồng thiên tướng…

  Làng lập đền thờ nơi khối đá nứt ra gọi là đền Sinh, nơi Thánh hóa về trời gọi là đền Hóa. Dân làng đã mở hội hàng năm để kỷ niệm ngày Mẫu sinh .

 Như vậy,  Thánh Phi Bồng là con của Thạch Mẫu*(Theo khẩu truyền:  Hai làng Ngái và Mo đã nhiều lần sẩy ra xung đột để tranh chấp đền Sinh. Khi kiện đến quan, quan cho gọi hương lý, kỳ hào cả hai làng cùng phải  ngủ ở đền Sinh, đến giờ Dần quan gọi mọi người thức dậy để nghe tiếng gà gáy.    Quan hỏi: gà làng nào gáy đấy ? ,mọi người đều thưa: gà làng Mo gáy.

 Quan bèn phán: đền Sinh là của làng Mo )

 Hiện nay hai ngôi đền do ban quản lý di tích thị xã Chí Linh quản lý. Đã có nhiều hạng mục được trùng tu với dự án quy mô mang tính nhà nước mà vẫn giữ nét hoa văn cổ truyền độc đáo với những lễ hội tưng bừng đậm sắc thái địa phương.

Đây là một vài hình ảnh về hai ngôi đền  và lễ hội làng Mo